ฉีดโบท็อก อันตรายไหม ?

ฉีดโบท็อก อันตรายไหม ? ถึงแม้ว่าการฉีดโบท็อกจะเป็นหัตถการที่ได้รับความนิยม ทั้งยังได้รับรองจาก U.S. FDA มีความปลอดภัย แต่บางคนอาจมีความกังวลอยู่เพราะเคยเห็นผลข้างเคียงหลังฉีด Botox ตามข่าว เช่น ฉีดแล้วปากเบี้ยว หน้าเบี้ยว ยิ้มไม่ได้
หมอตอบเลยครับว่าเกิดขึ้นได้จริง ซึ่งเป็นผลข้างเคียงที่เกิดจากการฉีดโดยผู้ที่ไม่ใช่แพทย์ และใช้โบท็อกปลอม แต่ถ้าหากศึกษาข้อมูลก่อนฉีด เช็กโบท็อกของแท้ และเลือกคลินิกอย่างถี่ถ้วนก็ไม่ต้องกังวลครับ
คลิกอ่านหัวข้อ ฉีดโบท็อก อันตรายไหม
การฉีดโบท็อก อันตรายไหม ปลอดภัยหรือไม่ ?
ฉีดโบท็อก ไม่อันตรายครับ
การฉีดโบท็อก คือ การฉีดสารโบทูลินัม ท็อกซิ เอ (Botulinum Toxin A) ซึ่งเป็นสารสกัดจากแบคทีเรียชื่อว่า คลอสตริเดียม โบทูลินัม (Clostridium Botulinum) มีคุณสมบัติช่วยยับยั้งการทำงานของกล้ามเนื้อ สลายได้ตามธรรมชาติ ไม่ทิ้งสารตกค้างในร่างกาย ได้รับอนุมัติจาก U.S. FDA ในการใช้เสริมความงาม ลดริ้วรอย มีความปลอดภัยหากใช้ในปริมาณที่เหมาะสม และอยู่ในการดูแลของแพทย์
ในปัจจุบันโบท็อกนอกจากจะใช้ปรับรูปหน้า ลดริ้วรอยแล้ว ยังใช้ในทางการแพทย์ เพื่อรักษาโรคต่าง ๆ เช่น เหงื่อออกมากผิดปกติ โรคไมเกรน และโรคออฟฟิศซินโดรมอีกด้วยครับ

ที่ได้มากกว่าหน้าเด็ก และไม่ได้อันตรายอย่างที่กังวลครับ
ใครบ้างไม่ควรฉีด Botox เพื่อป้องกันอันตราย ?
การฉีดโบท็อก มีประโยชน์มากมายครับ ทั้งในด้านความงาม รักษาโรค แต่ก็มีข้อกำจัดในคนบางกลุ่มที่ไม่ควรฉีด เพราะมีความเสี่ยงที่จะเกิดอาการแทรกซ้อนได้ง่ายกว่าคนทั่วไปครับ ได้แก่
- ผู้ที่มีประวัติการแพ้ Botulinum Toxin A หรือส่วนผสมของโบท็อก เสี่ยงต่ออาการแพ้รุนแรง
- ผู้ที่อยู่ในระหว่างการตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร ถึงแม้ว่าจะไม่เคยเกิดเคสที่เป็นอันตราย แต่ยังไม่มีวิจัยรับรองครับว่าปลอดภัยต่อทารกหรือไม่ จึงแนะนำให้เลี่ยงไปก่อน
- ผู้ที่มีปัญหาเลือดออกแล้วไหลหยุดยาก อาจทำให้เกิดรอยเขียวช้ำมาก หรือเลือดไหลหยุดยากหลังฉีดโบท็อก
- ผู้ที่มีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง เนื่องจากโบท็อกเป็นสารที่ออกฤทธิ์ต่อกล้ามเนื้อโดยตรง อาจทำให้อาการรุนแรงขึ้นได้
- ผู้ที่มีแผลติดเชื้อบริเวณฉีด อาจทำให้เกิดการอักเสบติดเชื้อมากขึ้น แผลหายช้าลง ควรรอให้แผลหายดีก่อนแล้วค่อยกลับมาฉีดโบท็อกครับ
- ผู้ที่มีภาวะดื้อโบท็อก ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันต่อต้านสารโบท็อก ทำให้ไม่เห็นผลแม้ว่าจะใช้ปริมาณมาก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำหัตถการอื่น ๆ ที่เหมาะสมมากกว่า
ฉีดโบท็อกอันตราย ในกรณีใดบ้าง ?
อันตรายจากการฉีด Botox เกิดได้จาก 2 กรณีหลัก ๆ คือ การฉีดโบท็อกโดยผู้ที่ไม่ใช่แพทย์ และใช้โบท็อกปลอม

ฉีดโบท็อกโดยผู้ที่ไม่ใช่แพทย์ หรือหมอกระเป๋า
ฉีด Botox อันตรายไหม ? ปัจจัยนี้สำคัญครับ ถึงโบท็อกเป็นหัตถการยอดนิยม มีคลินิกให้บริการอย่างแพร่หลายทั่วประเทศ แต่ไม่ใช่ทุกคนที่จะสามารถฉีดโบท็อกได้ หรือฉีดที่ไหนก็ได้
เพราะผู้ฉีดต้องมีความรู้ด้านกายวิภาคเป็นอย่างดี มีเทคนิคการฉีดถูกต้อง และคำนวณปริมาณโบท็อกที่เหมาะสมกับจุดที่ฉีดได้
ถ้าหากพลาดฉีดโบท็อกกับหมอกระเป๋า อาจทำให้เกิดความเสี่ยงได้ดังนี้ครับ
- โบท็อกแท้จะขายให้กับแพทย์ที่มีใบอนุญาตเท่านั้น หมอกระเป๋ามักใช้โบท็อกปลอม โบท็อกหิ้ว เนื่องจากมีต้นทุนถูกและหาซื้อได้ง่ายตามอินเทอร์เนต
- ผู้ฉีดไม่มีความรู้ด้านกายวิภาค ทำให้เสี่ยงต่อการฉีดผิดตำแหน่ง ผิดกล้ามเนื้อ ส่งผลให้เกิดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ เช่น หนังตาตก คิ้วตก ยิ้มไม่สุด
- หมอกระเป๋ามักรับฉีดตามบ้าน ตามคอนโด ที่ไม่ได้มาตรฐานความสะอาด ใช้อุปกรณ์ที่ไม่ได้รับรองทางการแพทย์ เสี่ยงต่อการอักเสบติดเชื้อหลังฉีดได้ครับ
ฉีดโบท็อกปลอม โบท็อกหิ้ว
อันตรายจากโบท็อกปลอม โบท็อกหิ้ว หมอขอแบ่งเป็น 2 กรณีครับ
- โบท็อกปลอมที่ตัวยาไม่ใช่ของแท้ เป็นยี่ห้อแปลก ๆ ไม่มีการรับรองจากองค์กรที่ได้มาตรฐาน อาจมีสารปนเปื้อน หรือสารที่เป็นอันตราย ตัวยาไม่บริสุทธิ์ มีความเจือจางมากเกินไปฉีดแล้วไม่เห็นผล หรือเกิดการอักเสบได้
- โบท็อกปลอมที่เป็นโบท็อกหิ้ว หรือโบท็อกที่นำเข้าอย่างผิดกฎหมาย ไม่ได้เก็บรักษาอย่างถูกวิธี ทำให้ตัวยาเสื่อมคุณภาพ เพราะโบท็อกต้องเก็บรักษาที่อุณหภูมิไม่เกิน 2-8 องศา เพื่อป้องกันการเสื่อมสภาพของตัวยาครับ
การฉีดโบท็อกปลอม อันตรายอย่างไร ?
การฉีดโบท็อกปลอมไม่ว่าจะแบบไหนอันตรายหมดครับ เพราะอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงไม่พึงประสงค์ได้หลายรูปแบบ

- ตัวยาอาจกระจายโดนกล้ามเนื้อมัดอื่น ส่งผลให้ตาตก ปากเบี้ยว
- ตัวยาไม่บริสุทธิ์ เสี่ยงต่อการแพ้ อาจรุนแรงถึงขั้นติดเชื้อหลังฉีด
- ปริมาณโบท็อกไม่ได้มาตรฐาน ทำให้ได้รับโบท็อกมากเกินไป ซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิต
- เกิดอาการดื้อโบท็อก ฉีดแล้วไม่เห็นผล ซึ่งปัจจุบันยังไม่มีวิธีการรักษาให้หายขาดครับ ต้องรอให้หายเองซึ่งใช้เวลานานหลายปี บางคนอาจดื้อเป็น 10-20 ปีก็ได้ครับ
ดังนั้นสิ่งที่หมออยากแนะนำคนไข้ศึกษาไว้ก่อนฉีดโบท็อก คือ วิธีสังเกตโบท็อกแท้ของแต่ละยี่ห้อ จะช่วยลดความเสี่ยงในการเจอโบท็อกปลอมไปได้มากครับ
วิธีดูโบท็อกแท้ ปลอดภัย ไม่เสี่ยงเจอโบท็อกปลอม
ตัวอย่างวิธีดูโบท็อกแท้ 4 ยี่ห้อยอดนิยม




ผลข้างเคียงจากการฉีดโบท็อกซ์
หลังฉีดโบท็อกอาจมีอาการบวมแดง รอยเขียวช้ำจากเข็ม และคนไข้อาจรู้สึกเมื่อย ๆ ตึง ๆ เป็นอาการที่เกิดขึ้นได้ตามปกติ ไม่นับว่าผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายครับ โดยอาการเหล่านี้จะค่อย ๆ หายไปได้เอง
แต่ถ้าหลังฉีดโบท็อกแล้วมีอาการเหล่านี้ ควรรีบเข้าพบแพทย์ทันที เพราะอาจเป็นผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์จากการฉีดโบท็อกโดยหมอกระเป๋า หรือใช้โบท็อกปลอมครับ
อาการหลังฉีดโบท็อกที่เป็นอันตราย
- อักเสบติดเชื้อ เกิดขึ้นได้หากมีขั้นตอนการทำหัตถการที่ไม่สะอาด เกิดการปนเปื้อนของเชื้อโรค ทำใหเกิดการติดเชื้อ
- ฉีดโบท็อกแล้วเปลือกตาตก ปากเบี้ยว
- หน้าแข็ง ยิ้มไม่สุด จากการใช้โบท็อกเยอะเกินความจำเป็น
- เกิดอาการกลืนไม่ได้
- มีอาการแพ้โบท็อกอย่างรุนแรง
ฉีดโบท็อกเอง อันตรายหรือไม่ ?
ฉีดโบท็อกเอง อันตรายมากครับ หรือซื้อมาให้คนอื่นฉีดให้ ห้ามทำโดยเด็ดขาด
เพราะนอกจากจะเสี่ยงฉีดผิดตำแหน่งแล้ว ยังเสี่ยงเรื่องโบท็อกที่ใช้ว่าเป็นของปลอม ไม่มีคุณภาพ และหากใช้อุปกรณ์การแพทย์ที่ไม่สะอาด ไม่ได้ฉีดโบท็อกในสถานที่ปลอดเชื้อ ยังมีโอกาสสูงที่จะเกิดอาการอักเสบติดเชื้อได้
ถึงการซื้อโบท็อกมาฉีดเองจะมีค่าใช้จ่ายที่ถูกมาก ๆ แต่สุดท้ายต้องเสียเวลา และเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาผลข้างเคียงไม่พึงประสงค์ที่อาจตามมา ไม่คุ้มเลยครับ

อาการแพ้โบท็อก อันตรายไหม ?
อาการแพ้โบท็อก สามารถเกิดขึ้นได้ แต่พบได้น้อยมาก ในคนที่แพ้อาจพบเป็นอาการบวมแดง ผื่นคัน ลมพิษบริเวณที่ฉีด หรือบางเคสอาจรู้สึกมีไข้ต่ำ ๆ เกิดจากการที่ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันต่อต้านสารที่ฉีดเข้าไป แต่ละคนก็มีปฏิกิริยาที่ร่างกายตอบสนองมากน้อยต่างกันไป
โดยอาการแพ้โบท็อกจะอันตรายในคนที่มีอาการแพ้ระดับรุนแรง หากเกิดอาการเหล่านี้ควรรีบพบแพทย์เพื่อทำการรักษาทันทีครับ
- บวมแดงทั่วใบหน้า มีผื่น ลมพิษขึ้นทั้งตัว
- หายใจติดขัด แน่นหน้าอก เวียนศีรษะ
- คลื่นไส้ อาเจียน รู้สึกอ่อนแรง
สำหรับใครที่กังวลเกี่ยวกับอาการแพ้โบท็อก หากฉีดโบท็อกกับคลินิกที่ได้มาตรฐาน ก่อนทำหัตถการแพทย์จะมีการซักประวัติทุกครั้ง เพื่อประเมินสภาพร่างกายว่าพร้อมกับการฉีดโบท็อกหรือไม่
ในส่วนนี้แนะนำให้คนไข้เตรียมประวัติการทำหัตถการอื่น ๆ โรคประจำตัว ยาที่รับประทานอยู่ ไว้สำหรับแจ้งแพทย์ก่อนฉีดโบท็อก เพื่อความปลอดภัยครับ
เลือกคลินิกฉีดโบท็อกให้ปลอดภัย ลดโอกาสเกิดอันตราย
ฉีดโบท็อก ที่ไหนดี ? หมอแนะนำ 5 เช็กลิสต์สำคัญ ในการเลือกคลินิกฉีดโบท็อกที่ปลอดภัย ลดโอกาสการเกิดผลข้างเคียงโบท็อกที่ไม่พึงประสงค์ ดังนี้ครับ

- คลินิกต้องได้รับใบอนุญาตประกอบกิจการสถานพยาบาลจากกระทรวงสาธารณสุข มีป้ายชื่อและแสดงใบอนุญาตหน้าคลินิกชัดเจน
ตรวจสอบชื่อคลินิกที่ได้รับใบอนุญาตได้ที่ https://hosp.hss.moph.go.th/
- ฉีดโบท็อกโดยแพทย์ที่มีใบประกอบวิชาชีพเวชกรรม และมีประสบการณ์การฉีดโบท็อก มีเทคนิคถูกต้อง ประเมินปริมาณที่ใช้ได้เหมาะสม
ตรวจสอบรายชื่อแพทย์ที่ได้รับใบวิชาชีพเวชกรรมได้ที่ https://checkmd.tmc.or.th/
- ใช้โบท็อกแท้ ที่ผ่าน อย. ไทย นำเข้าถูกต้อง สามารถตรวจสอบกับบริษัทได้ และควรให้แพทย์เปิดขวดใหม่ดึงยาต่อหน้าก่อนฉีดทุกครั้ง
ตรวจสอบชื่อโบท็อกที่ได้รับรอง อย. ไทย https://www.fda.moph.go.th/
- มีรีวิวที่น่าเชื่อถือจากผู้ใช้บริการจริง เช่น รีวิวหน้าเพจ Facebook, Google Revie, Pantip หรือรีวิวแบบปากต่อปากด้วยการสอบถามผู้ที่เคยใช้บริการ
ตัวอย่างรีวิวฉีดโบท็อกจากผู้ใช้บริการจริงที่ V Sqaure Clinic


[รีวิว] ริ้วรอยเยอะ ลดริ้วรอย ฉีดโบท็อกซ์กันไว้ดีกว่าแก้!
- หากเจอโบท็อกราคาถูกมาก ๆ ไม่ว่าจะเป็นโบอเมริกา โบอังกฤษ หรือโบเกาหลี มีความเสี่ยงสูงว่าจะเป็นโบท็อกปลอม หรือโบท็อกหิ้วที่ลักลอบนำเข้ามาอย่างไม่ถูกต้องได้ครับ ควรเปรียบเทียบราคาโบท็อกจากหลาย ๆ คลินิกที่น่าเชื่อถือ และเลือกคลินิกที่โบท็อกราคาสมเหตุสมผล ไม่แพง หรือถูกเกินไป
โปรโมชันโบท็อกที่ V Square Clinic



Q&A ที่พบบ่อยเกี่ยวกับฉีดโบท็อก อันตรายไหม ?
ฉีดโบท็อกผื่นขึ้น เป็นตุ่ม อันตรายไหม ?
หลังฉีดโบท็อกแล้วเป็นตุ่ม เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น การระคายเคืองผิวทำให้มีผื่นขึ้น ปฏิกิริยาการตอบสนองของร่างกายซึ่งอาจเป็นสัญญาณของอาการแพ้โบท็อก
หากมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ผื่นขึ้นทั่วหน้า บวมแดงรุนแรง ควรรีบพบแพทย์ครับ
ฉีดโบท็อกแล้วคัน อันตรายไหม ?
อย่างที่หมอได้เขียนไปข้างต้นครับ บางคนหลังฉีดโบท็อกสามารถเกิดผื่นคันได้ อาจเกิดจากการระคายเคืองผิว หรือเป็นการตอบสนองของร่างกาย
แต่หากเกิดอาการคันรุนแรงที่เป็นอาการแพ้โบท็อกควรรีบพบแพทย์ครับ
ฉีดโบท็อกแล้วสิวขึ้น ใช่อาการแพ้โบไหม ?
ฉีดโบท็อกแล้วสิวขึ้น ไม่ใช่อาการแพ้ครับ อาจเกิดจากสภาพผิวเดิมของคนไข้มีโอกาสที่จะเกิดสิวอยู่ก่อนแล้ว หรืออาจเป็นอาการระคายเคืองจากยาชาในกรณีที่มีการแปะยาชา และในบางคนที่มีอาการแพ้โบท็อกแล้วมีตุ่มหรือผื่นขึ้น อาจทำให้เข้าใจผิดว่าเป็นสิวได้ครับ
โดยโบท็อกมีคุณสมบัติในการช่วยกระชับรูขุมขน เป็นผลให้ความมันลดลง จึงลดโอกาสการเกิดสิว ดังนั้นหากฉีดโบท็อกแล้วสิวขึ้น ไม่ได้เกิดจากตัวยาโดยตรงครับ
ฉีดโบท็อกแล้วอักเสบ อันตรายไหม ?
ฉีดโบท็อกแล้วอักเสบ อันตรายครับ
หากเกิดการอักเสบจากการฉีดโบท็อกปลอม หรือการขั้นตอนการทำที่ไม่มีความสะอาด ทำให้เกิดการปนเปื้อนของเชื้อโรคจนเกิดการอักเสบติดเชื้อ
สรุป ฉีดโบท็อก อันตรายไหม ?
จากคำถามที่ว่า ฉีดโบท็อกอันตรายไหม ? ไม่อันตรายครับ หากใช้โบท็อกแท้ ได้รับรองจาก อย. ฉีดโดยแพทย์ที่มีประสบการณ์การปรับรูปหน้าภายใต้คลินิกที่ได้มาตรฐาน ราคาสมเหตุสมผล
โดยโบท็อกเป็นสารที่มีความปลอดภัย ไม่ทิ้งสารตกค้างในร่างกาย สามารถช่วยแก้ปัญหาได้อย่างหลากหลาย ทั้งปรับรูปหน้า ลดริ้วรอย ช่วยให้ใบหน้าดูอ่อนเยาว์ครับ
อ้างอิง
- Witmanowski, H., & Błochowiak, K. (2020). The whole truth about botulinum toxin – a review. Postepy dermatologii i alergologii, 37(6), 853–861. https://doi.org/10.5114/ada.2019.82795