ฉีดฟิลเลอร์ตาบอด ได้ไหม ? เกิดจากอะไร ฟิลเลอร์อันตรายไหม ? เลือกฉีดที่ไหนดี ?

ฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอด

ฉีดฟิลเลอร์ตาบอดมีจริงไหม ? ฟิลเลอร์อันตรายไหม ? 

หมอต้องตอบตามตรงว่าฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอดได้จริงครับ แต่ไม่ใช่กรณีที่เกิดขึ้นกันได้ง่าย ๆ และยังถือว่าการฉีด Filler มีอัตราการเกิดอันตรายและภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่าการฉีดสารเติมเต็มประเภทอื่น ๆ เช่นการฉีดไขมัน 

สำหรับคนไข้ที่มีความกังวล ลังเลว่าจะฉีดฟิลเลอร์ดีไหม ฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอดเกิดจากสาเหตุอะไร ? ฉีดฟิลเลอร์บริเวณไหนแล้วเสี่ยงตาบอดบ้าง จะป้องกันอย่างไร ? และฉีดฟิลเลอร์ที่ไหนดี จึงจะปลอดภัย ได้ผลลัพธ์ที่สวยงาม หมอมีข้อแนะนำมาให้ในบทความนี้ครับ

สารบัญ ฉีดฟิลเลอร์ตาบอด

1. ฉีดฟิลเลอร์ตาบอด มีจริงไหม ?
2. สาเหตุของการฉีดฟิลเลอร์แล้วทำให้ตาบอด
3. ฉีดฟิลเลอร์ในตำแหน่งไหนเสี่ยงตาบอดบ้าง ?
4. ฉีดฟิลเลอร์ตาบอด แก้ไขได้ไหม ?
5. ป้องกันปัญหาการฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอด ได้อย่างไรบ้าง ?
6. ฉีดฟิลเลอร์ปลอม อันตรายกว่าที่คิด
7. เลือกคลินิกฉีดฟิลเลอร์อย่างไรให้ปลอดภัย ไม่เสี่ยงตาบอด

ฉีดฟิลเลอร์ตาบอด มีจริงไหม ?

ฉีดฟิลเลอร์ตาบอด มีจริงครับ การฉีดสารเติมเต็มใด ๆ เข้าไปบริเวณใบหน้า มีสิทธิ์ทำให้ตาบอดได้หมดครับ เพราะบริเวณใบหน้าจะมีเส้นเลือดสำคัญคือเส้นเลือดแดงใหญ่ ที่จะนำเลือดเข้าไปเลี้ยงบริเวณลูกตา 

บทความแนะนำ

การฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอด เกิดจากการที่เนื้อฟิลเลอร์เข้าไปอุดตันบริเวณเส้นเลือดนั้น ทำให้เลือดไม่ไหลไปเลี้ยงจอประสาทตา (central retinal artery) ถ้าอาการรุนแรง คนไข้ก็จะเกิดอาการตาบอดฉับพลันใน 5-15 นาทีหลังฉีด เรียกว่าภาวะ Central Retinal Artery Occlusion (CRAO) 

ฉีดฟิลเลอร์ตาบอด อาการเป็นอย่างไร ?

• เห็นเป็นจุดดำ ๆ 
• ตามัว มัวทั้งหมด หรือมัวเป็นจุด ๆ 
• มองไม่เห็นทันที 
• ผิวบริเวณที่ฉีดฟิลเลอร์ซีดลง

อาการของแต่ละคนอาจต่างกันไปครับหากเกิดการฉีดฟิลเลอร์อุดตันในเส้นเลือด ขึ้นอยู่กับว่าโดนเส้นไหน ดังนั้นหลังฉีดฟิลเลอร์แล้วคนไข้ควรสังเกตตัวเอง หากมีอาการผิดปกติแม้เพียงเล็กน้อยควรแจ้งแพทย์เพื่อให้วินิจฉัย และแก้ไขให้ทันท่วงทีครับ

สาเหตุของการฉีดฟิลเลอร์แล้วทำให้ตาบอด

สาเหตุที่ทำให้ฉีด Filler แล้วตาบอด เกิดจากการที่ฟิลเลอร์เข้าไปอุดตันในเส้นเลือดครับ เมื่อไม่มีเลือดไปเลี้ยงจอประสาทตา เซลล์ก็จะตาย และทำให้ตาบอดในที่สุด 

การฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอด หมออยากให้เข้าใจก่อนว่ามันเป็นเรื่องของกายวิภาค ซึ่งตำแหน่งเส้นเลือดบนใบหน้าของมนุษย์มีความซับซ้อนครับ และตำแหน่งต่าง ๆ ก็อาจแตกต่างกันไปเล็กน้อยในแต่ละคน จึงทำให้มีโอกาสที่เมื่อหมอฉีดฟิลเลอร์เข้าไปแล้วจะโดนเส้นเลือด เนื้อฟิลเลอร์หลุดเข้าไปอุดตันได้ครับ

ปัจจัยที่เป็นสาเหตุฉีดฟิลเลอร์ตาบอด

• แพทย์มีประสบการณ์ไม่มากพอ ฉีดแล้วโดนเส้นเลือด ทำให้เกิดการอุดตัน
• ฉีดฟิลเลอร์แล้วใช้ปริมาณมากเกินไป ทำให้ไปกดหรือเบียดเส้นเลือด
• แพทย์ไม่สังเกตความผิดปกติของสีผิวคนไข้ระหว่างฉีด
• คนไข้มีการมองเห็นเปลี่ยนไป แต่ไม่แจ้งแพทย์เกิน 90 นาที ทำให้รักษาไม่ทัน

หากฉีด Filler แล้วมีการมองเห็นผิดปกติ แม้เพียงเล็กน้อย ควรแจ้งแพทย์ทันทีครับ บางคนอาจจะคิดว่าไม่เป็นอะไร เป็นอาการเล็กน้อย แต่อาการจะค่อย ๆ เป็นหนักขึ้น ถ้าแก้ไขไม่ทันจะทำให้เซลล์ตายถาวร (Irreversible Damage) 

ฉีดฟิลเลอร์ในตำแหน่งไหนเสี่ยงตาบอดบ้าง ?

จริง ๆ แล้วไม่ว่าจะฉีดฟิลเลอร์ตำแหน่งไหนก็ตาม ทั้งฟิลเลอร์ใต้ตา ฟิลเลอร์ขมับ หรือจุดอื่น ๆ ถ้าฉีดไปโดนเส้นเลือดที่ไหลไปเลี้ยงจอประสาทตา ก็มีความเสี่ยงที่จะทำให้ตาบอดได้ครับ แต่ก็จะมีตำแหน่งที่ต้องใช้ประสบการณ์และความชำนาญของแพทย์เป็นอย่างสูง เช่น บริเวณช่วงกลางใบหน้า ซึ่งต้องใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ

ตำแหน่งฉีดฟิลเลอร์ที่เสี่ยงตาบอด หรือเกิดผลข้างเคียงมาก

• จมูก (25.5%)
• ร่องแก้ม (13.3%)
• หน้าผาก ระหว่างคิ้ว (12.2%)

ฉีดฟิลเลอร์ตาบอด แก้ไขได้ไหม ?

หากระหว่างฉีดฟิลเลอร์แล้วเกิดผลข้างเคียง ฉีดเข้าเส้นเลือด หมอสามารถรีบแก้ไขได้ทันทีด้วยการฉีดยาสลายฟิลเลอร์ Hyaluronidase ได้ครับ ปริมาณการอุดตันก็จะลดลง คนไข้ก็จะปลอดภัยครับ 

อ่านเพิ่มเติม : ฉีดสลายฟิลเลอร์ คืออะไร ? อันตรายไหม ?

ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับว่าจะสังเกตพบความผิดปกติได้เร็วแค่ไหนด้วยครับ ถ้าสังเกตได้ตั้งแต่แรก ๆ และยังมีความผิดปกติในการมองเห็นเล็กน้อย ก็สามารถแก้ไขให้กลับมาเป็นปกติได้ครับ หากมีภาวะ Central Retinal Artery Occlusion (CRAO) ต้องรักษาให้ทันภายใน 90 นาที เพื่อไม่ให้เซลล์ตายอย่างถาวร แต่ถ้าคนไข้มีอาการหนักตั้งแต่แรก เช่น มองไม่เห็นฉับพลัน อาการก็มักจะไม่ดีขึ้น 

ดังนั้นเพื่อความปลอดภัย ก่อนฉีดฟิลเลอร์คนไข้ควรป้องกันตัวเองจากปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ที่จะทำให้ฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอดหรือเกิดผลข้างเคียงที่อันตราย

ป้องกันปัญหาการฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอด ได้อย่างไรบ้าง ?

การป้องกันผลข้างเคียงจากการฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอด คือคนไข้ต้องคำนึงความปลอดภัยมาเป็นอันดับแรกครับ หมอมีข้อแนะนำ ดังนี้

• ฉีดฟิลเลอร์กับแพทย์ที่มีประสบการณ์ 

ถามว่าประสบการณ์ของแพทย์สำคัญอย่างไร ? อย่างที่หมอบอกไปครับ ไม่ว่าจะฉีดฟิลเลอร์จุดไหนก็มีโอกาสเกิดการอุดตันเส้นเลือดได้หมด แต่แพทย์ที่มีประสบการณ์ ก็จะชำนาญในการประเมินตำแหน่งการฉีด ดูแนวโน้มว่าเส้นเลือดในตำแหน่งไหนมีความเสี่ยงมากน้อยกว่ากัน สามารถหลีกเลี่ยงจุดฉีดที่เสี่ยงทำให้ฉีดฟิลเลอร์แล้วตาบอดได้

• ใช้ฟิลเลอร์แท้เท่านั้น

อีกปัจจัยที่เราสามารถควบคุมได้ คือการใช้ฟิลเลอร์แท้ ในบรรดาสารเติมเต็มทั้งหมด ฟิลเลอร์เป็นสารเติมเต็มประเภทเดียวที่มียาฉีดสลายได้ หากเกิดปัญหาระหว่างการฉีด หมอสามารถใช้ Hyaluronidase ฉีดเพื่อสลายฟิลเลอร์ได้ทันที 

• ฉีดฟิลเลอร์ในคลินิกที่ได้มาตรฐาน

การฉีดฟิลเลอร์ ควรฉีดในคลินิกที่ได้มาตรฐาน กว้างขวาง สะอาด สว่าง มีเครื่องมือและอุปกรณ์ที่จำเป็นครบครัน สามารถแก้ไขได้ทันทีหากคนไข้ฉีดฟิลเลอร์แล้วมีผลข้างเคียง ก็จะช่วยลดความรุนแรงของอาการลงได้ครับ

ฉีดฟิลเลอร์ปลอม อันตรายกว่าที่คิด

ฟิลเลอร์ปลอม เป็นอีกปัญหาในวงการเสริมความงาม แม้ว่าในปัจจุบันข่าวต่าง ๆ เกี่ยวกับฟิลเลอร์ปลอมจะลดลง เพราะคนไข้มีความรู้และคำนึงถึงความปลอดภัยกันมากขึ้น แต่ก็ยังมีข่าวให้เห็นอยู่บ้างครับ นอกจากฟิลเลอร์ปลอมก็ยังมีฟิลเลอร์หิ้ว ที่หมอไม่แนะนำให้ฉีด เพราะอาจเกิดผลข้างเคียงที่อันตรายได้

ผลเสียจากการฉีดฟิลเลอร์หิ้ว ฟิลเลอร์ปลอม

• ฟิลเลอร์ปลอม เป็นสารประเภทซิลิโคนเหลว พาราฟิน หรือคอลลาเจนจากสัตว์ ฉีดแล้วไม่สลาย เมื่อเวลาผ่านไปไหลย้อย เป็นก้อนแข็ง เกิดการอักเสบหรือแพ้ ทำให้เนื้อผิดรูป หมอจริง ๆ ไม่มีใครเสี่ยงนำมาใช้ครับ ส่วนใหญ่จะเป็นหมอกระเป๋า หมอเถื่อน ที่ไม่สามารถสั่งซื้อฟิลเลอร์แท้ได้ (ฟิลเลอร์แท้ต้องใช้ชื่อหมอและใบรับรองในการซื้อ)
• ฟิลเลอร์หิ้ว อาจจะเป็นฟิลเลอร์แท้หรือไม่ก็ได้ครับ ถ้าเป็นฟิลเลอร์แท้ คือซื้อมาจากประเทศอื่น แล้วนำเข้ามาอย่างผิดกฎหมาย ไม่ผ่าน อย.ไทย นอกจากจะตรวจสอบแหล่งที่มาไม่ได้ ยังไม่ได้ขนส่งอย่างถูกต้อง ไม่มีการรักษาอุณหภูมิที่เหมาะสม ทำให้ตัวยาเสื่อมคุณภาพ ฉีดแล้วอาจมีผลข้างเคียงเช่น เนื้อฟิลเลอร์เคลื่อนที่ผิดตำแหน่ง หรือฟิลเลอร์อยู่ได้สั้นลง ทำให้ต้องฉีดบ่อย ๆ

เลือกคลินิกฉีดฟิลเลอร์อย่างไรให้ปลอดภัย ไม่เสี่ยงตาบอด 

• เลือกคลินิกที่ได้มาตรฐาน ผ่านการรับรองจากกระทรวงสาธารณสุข มีเลขที่ใบอนุญาต 11 หลัก ติดอยู่ในที่มองเห็นได้ง่าย
• แพทย์ประจำคลินิก เป็นแพทย์จริง มีเลข ว. มีใบรับรอง สามารถตรวจสอบกับแพทยสภาได้ และควรเป็นแพทย์ที่มีประสบการณ์ในการฉีดฟิลเลอร์
• ตรวจสอบว่าคลินิกใช้ฟิลเลอร์แท้ โดยศึกษาวิธีดูฟิลเลอร์แท้ด้วยตัวเองในเบื้องต้น หรือตรวจสอบกับบริษัทนำเข้าฟิลเลอร์ยี่ห้อนั้น ๆ จะมีรายชื่อคลินิกที่สั่งซื้อกับทางบริษัทครับ
• ดูรีวิวฉีดฟิลเลอร์ จากผู้ใช้บริการจริงในแหล่งที่เป็นกลาง น่าเชื่อถือ ไม่ควรดูรีวิวที่คลินิกเป็นคนลงเพียงอย่างเดียว
• คลินิกมีการติดตามผลหลังฉีด และแนะนำวิธีดูแลตัวเองอย่างถูกต้อง มีช่องทางการติดต่อที่สะดวก สามารถติดต่อแพทย์เจ้าของเคสได้ เช่น เบอร์โทร, Line@, Facebook

อ่านเพิ่มเติม : เลือกคลินิกฉีดฟิลเลอร์ที่ไหนดี พิจารณาอะไรบ้าง ?

สรุป

ฉีดฟิลเลอร์ตาบอด มีโอกาสเกิดขึ้นได้จริงครับ แต่ก็เกิดขึ้นได้น้อยมาก ๆ ครับ โดยเฉพาะในปัจจุบันที่คนไข้ให้ความสำคัญกับเรื่องความปลอดภัยมากขึ้น รวมถึงแพทย์เองก็มีการเทรนนิ่งเรื่องการฉีด Filler กันทั้งในและต่างประเทศ ถ้าใช้เทคนิคการฉีดที่ถูกต้อง ใช้ฟิลเลอร์แท้ หากเกิดปัญหาสามารถฉีดสลายได้ทันท่วงที การฉีดฟิลเลอร์ก็ถือเป็นหัตถการที่มีความปลอดภัยมากที่สุดในบรรดาการฉีดสารเติมเต็มครับ

อ้างอิง https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26356847/

---

สำหรับผู้อ่านทุกท่านที่มีข้อสงสัยเพิ่มเติม ทีมแพทย์ V Square Clinic ทุกคนยินดีให้คำปรึกษาฟรี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย หรือสามารถปรึกษาหมอทาง inbox facebook หรือ Line นี้ได้เลยครับ หมอตอบเองครับ